.

.

صفحه نخست و نشریه کامل شماره 15 آذر ماه 1403





نسخه الکترونیک شماره ۱۵، در آذر ماه ۱۴۰۳ از نشریه سیاسی و اجتماعی"قاصدِ امروز" را در این لینک بخوانید.


https://s32.picofile.com/file/8481520700/%D9%82%D8%A7%D8%B5%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2_15.pdf.html


در باب نوکریِ مسئولان و کارکنان و کارگزاران دولت اسلامی

سرمقاله شماره دوم - ماهنامه قاصدِ امروز به قلم رضا رضوی - صاحب امتیاز و مدیرمسئول چند وقت پیش در مراجعه به یک اداره برخوردهای عجیبی را در مواجهه کارکنان با مردم دیدم که احتمالا شمای مخاطب هم از این رفتارها دیده اید. فکر کنید در این اداره که از قضا بسیار هم پر مراجعه است و اغلب مراجعان آن هم از مردم مستضعف یا مسن یا از کار افتاده اند، در زبان بدن گرفته تا لحن و گفتار کارکنان آن کمتر نشانی از آنچه ما به عنوان مردم داری، مردم محوری و حتی مشتری مداری می شناسیم، ملاحظه می شد. هرچند مطالبه رفتاری بهتر و کارآمد تر از طرف نگارنده هم به نتیجه نرسید اما انگیزه ای شد تا این نوشته به تحریر درآید. رهبر معظم انقلاب در شرح یکی از بخش های درس خارج فقه خود به روایت حدیثی از پیامبر اعظم می پردازد که در آن واژه «خادم» برای مسئول جامعه اسلامی را به عین واژه «نوکر» تعبیر می کنند. با رونق گفتمان نوکریِ مسئولان، آن مدل حقیقی که انقلاب اسلامی به دنبال آن بود محقق می‌شود. اگر مسئول، کارمند و کارگزار جامعه اسلامی از عرش کاذبِ حاکم بودن به فرش با ارزش خادم بودن برگردد، آن وقت است که اغلب ساز و کارهای معلق و معطل مانده انقلاب به حرکت در می‌آید. برای تحقق آن در ابتدا مردم باید باور کنند شخص مسئول و مدیر نوکرِ آنهاست و نه اربابشان. اساساً رونق گفتمان نوکریِ مسئولان یک عامل مهم برای پیشگیری از شهوت قدرت طلبی و هوسِ گرفتنِ مسئولیت است در این وضعیت جز او که این جایگاه را برای کسب خیرِ اخلاقی می‌پذیرد، کسی میل به پذیرفتن مسئولیت نخواهد داشت. در این موقعیت، شخصِ بدونِ تخصص از ترس مؤاخذه و تنبیه به دست اربابش یعنی مردم، جرأت پذیرش کاری را که بلد نیست ندارد. یک بخش مهم آداب نوکری آن است که کارمند یا مسئول دولتی و حتی بخش خصوصی، از لحظه اولین ارتباط چشمی و کلامی با ارباب رجوع یا مشتری، در ذهن خود این موضوع را پذیرفته باشد که در قامت خدمتکار و نوکر در حال ارتباط با کسی است که ولی نعمتش است. از زبان بدن گرفته تا جدیت در پیگیری کار ارباب رجوع و تا اتمام کار ارباب رجوع این نوکری باید مشهود باشد. این که در جامعه اسلامی ارتزاق کارمند و مسئول نیز از محل اموال عمومی بیت المال و مالیات و غیره است نکته مهمی است. این یعنی ارباب رجوع به طور مستقیم تامین کننده روزی کسی است که امور خود را برای انجام به او محول کرده و شخص کارمند و مسئول نه تنها منتی بر ارباب رجوع ندارد بلکه در حال انجام وظیفه است. وقتی به فرض کسی از کارمندان به یک ارباب رجوع به زبان تهدید سخن بگوید، این عبارات ساده، معنای درون ذهن آن کارمند را آشکار میکند و بررسی این نوع برخورد اهمیت بسیار زیادی دارد از این باب که چه بر سر سامانه ارباب و نوکری آمده که کسی جرات میکند در لباس نوکری ارباب خود را تهدید کند. وقتی کارمند و مسئول خود را در مقامی به جز نوکری و در لباسی به جز خدمت تصور کند، هر برخوردی با مردمی که به او مراجعه می کنند را مجاز و حتی حق خود می شمارد. دستگاه قانون گذار هرچند برای حمایت از کارکنان قوانینی را در مجازات اسلامی تعیین نموده اما از طرف دیگر قوانین متعدد دیگری را برای ترک فعل کارکنان دولت مشخص کرده و دستگاههای نظارتی مثل بازرسی ادارات باید به شکایات مردم بیش از پیش توجه کنند.